Prentisiaeth i Bartneriaeth Tirwedd y Carneddau

  Llun ohonaf yn dychwelyd o Foel Maban Roedd yr wythnos yma yn un brysur a hardd ofnadwy. Cychwynais fy wythnos ym hlas Tan y Bwlch, ble roedden nhw wedi bod yn rhan o'r rhaglen Priodas Pum Mil  ar S4C! Roedd gennym ni'r bleser o helpu'r staff yno gyda'r addurniadau gan ddenfyddio planhigion lleol o gwmpas y Plas. Penderfynom ni gasglu rhywogaethau traddodiadol Nadoligaidd fel celyn, ffynidwydd, eucalyptus a mwy er mwyn iddyn nhw greu addurniadau hardd i'r priodas fel a welwyd yn y llun isod. Addurniadau hardd ym Mhlas Tan y Bwlch Os rydych gyda'r cyfle (neu wedi gweld yr rhaglenyn barod), triwch gweld yr addurniadau hardd yn y cefndir a chasglwyd gan ni a staff y Parc Cenedlaethol ar gyfer y rhaglen! Ar gyfer gweddill yr wythnos, ar ôl diwrnodau i wneud gwaith i Goleg Cambria , roedd digwyddiadau plannu yn ôl ar gyfer fy amser gyda'r Ymddiriedolaeth Genedlaethol. Roeddwn ni'n gyfarfod yr un cwmni eto o Fangor sef Finastra ond yr ail hanner o'r swyd...

  Coed Onnen yn barod i'w golli ei ddail, Meithrinfa Tan y Bwlch Un o brif pwrpasau gweithio yr wythnos yma yw dosbarthu coed o'r meithrinfeydd at safleoedd plannu coed. Es i, Gwion a John Foster at ein coed ym meithrinfa Tan y Bwlch i ddewis y coed o'r maint gorau (o 70cm i 120cm) a gofynwyd gan y safle. Mi roedden nhw eisiau cymysgedd o rywogaethau a felly estynwyd Gwern, Onnen, Derw, Draenen Wen, Cyll, Ceirios Gwyllt a Bedw a'i orffen gyda 500 o goed! Roedd angen i ni gosod a thrin y coed yn fanwl gywir gan sicrhau bod y rhywogaethau'n gywir. Ar rai rhywogaethau cefais trafferth oherwydd bod yr dail wedi disgyn gyda'r tymor, felly cymerais bach mwy o amser i astudio corff y goeden a'r buds i'w adnabod. Ar ôl dipyn o ymarfer, a phrofion byr gan John, roeddwn i'n hyderus adnabod popeth heb ddail.  Penderfynom i glymu'r coed mewn bwndeli o 25 er mwyn gwneud hi'n haws i ni dosbarthu i'r fan. Roedd hefyd angen i ni torri rhai o'r Gwern ...

  Plas Tan y Bwlch, Maentwrog Rydym yn cychwyn ein wythnos ym Maentwrog yn ein hoff safle - fedrwch chi dyfaru? Plas Tan y Bwlch wrth gwrs. Gofynwyd y Plas am goed Nadolig er mwyn addurno'r safle ar gyfer sioe cyfrinachol i ddod! Mae coed Nadolig yn tueddol o fod yn ffinydwydden neu pyrwydden ac mae nifer wedi ei blannu o amgylch gerddi y plas yn ogystal â rhai wedi'i blannu yn ein meithrinfa coed felly aethom ni i chwilio. Gofynwyd yn blaenorol eu bod yn edrych am goed o gwmpas 8 troedfedd. Wrth chwilio, ddoethom ni ar draws nifer o blanhigion diddorol a chafodd ei blannu gan y Plas pan adeiladwyd yn 1789. Roedd yr teulu Oakeley yn byw yno o'r flwyddyn hwnnw tan 1961 wrth iddyn nhw berchen masnach llechi yn chwarel Blaenau Ffestiniog. Mi roedden nhw'n gyfoethog iawn wrth gwrs ac felly plannodd y gerddwyr rhywogaethau o bob math (anfrodorol wrth gwrs). Mae'r rhywogaethau â ymfudodd dal i'w weld yn y Plas heddiw. Un o'r rhywogaethau diddorol wnaeth aros gyda ...

  Meithrinfa Prees Heath, Whitchurch, Lloegr Teimlais dysgu llawer yr wythnos yma am gynhyrchiad a chyflenwad coed i ardaloedd gwahanol y Parc Cenedlaethol. Rwyf wedi dysgu llawer am dyfu ac edrych ar ôl ein coed yn ystod fy misoedd cyntaf o'r swydd, ond nawr rydym yn cychwyn yr misoedd plannu a chyflenwi a thrwy hynny mae rhaid i mi ddysgu ar sut rydym yn prynu'r coed nad ydym yn cynhyrchu ein hunain a sut rydym yn dosbarthu rheini o amgylch y Parc. Dechreuais yr wythnos yma yn gorffen plannu weddill ein hadau yn ein Meithrinfa Tan y Bwlch. Roedd dipyn o fês a chastanwydden bêr, Castanea sativa , ar ôl iddyn ni blannu ac ar ôl gweithio am dipyn roedd y meinciau yn llawn o'r diwedd - er bod dal dipyn o hadau gennym ni ar ôl.  Yn dilyn glaw a wynt brwnt dros y benwythnos, roedd angen i ni cael golwg gydag Rhydian Roberts, fy rheolwr, ar goeden Ywen a ddisgynnodd uwchben un o'r llwybrau cyhoeddus ym Mhlas Tan y Bwlch. Roedd y coeden wedi'i dorri a'i ddisgyn ar ben...

  Llwybr Mawddach, Abergwynant, Dolgellau Cychwynom yr wythnos yma yn Nolgellau, ble aethom ni (John Foster, Gwion a fy hun) ymweld â'r coedwig Abergwynant, sydd wedi'i berchen gan y Parc Cenedlaethol Eryri wedi hyn. Pwrpas yr ymweliad roedd dangos bod y mathau o goedlannau yn newid o amgylch y Parc Cenedlaethol a mae ffactorau eraill i ystyried os rydym yn gweithio ynddyn neu wrth eu hymyl. Er enghraifft, mae'r Coedwig Abergwynant wrth ymyl Llwybr Mawddach , sydd yn llwybr hardd, cyhoeddus sydd yn estynnu am dua 9 filltir ar hyd Afon Mawddach. Mae'r llwybr o hyd yn brysur oherwydd y golygfeydd hardd a'r llwybr fflat hawdd sydd yn hygyrch i bawb ac felly mae rhaid ystyried hyn os rydym yn gweithio yno. Roedd angen i ni trwsio un o'r giatiau ar yr ymweliad yn ogystal â cherdded i fyny dipyn o'r llwybrau i siecio os oes angen gwaith cynnal a chadw ei wneud ar y llystyfiant.  Wrth i ni chwilio yn nhrwyadl trwy'r coedwig, fe ddawn ni ar draws nodwedd arbenni...

  Dyluniad LiDAR o Garreg Fawr, Llanfairfechan Mewn wythnos gwaith eithaf distaw, roedd un digwyddiad ar y Dydd Mercher yn diddorol iawn. Cefais y cyfle i hyfforddi ar LiDAR, sef " Light Detection and Ranging ". Pwrpas LiDAR yw creu modelau 3D o fapiau, gwrthrychau ac amgylcheddau. Maent yn gweithredu trwy defnyddio technoleg laser i gasglu mesuriadau arwynebau. Mae filoedd o fesuriadau yn cael ei gymeryd gyda'r laser o gwrthrychu'r golau sydd wedyn yn cael ei yrru yn ôl at y derbynnedd system a'r amser hedfan i ddatblygu map pellter o'r gwrthrychau ar yr arwyneb.  Felly beth yw LiDAR? Maent yn creu model 3D fanwl gywir o arwyneb y ddaear Yn gallu "gweld-trwy" llystyfiant Yn dosbarthu data uchder fanwl gywir Yn creu llun fanwl o archaeoleg yr arwyneb - hyd yn oed sylweddau sydd ddim i'w weld gyda llygaid Mae LiDAR yn ychwanegu tuag at safleoedd o diddordeb fel ardaloedd archaeolegol trwy ychwanegu at y gwybodaeth sydd barod ar gael ac efallai cyn...

  Fi ag Eleri ar faes archaeolegol, Anafon Ymddiheuriadau am y blogiau hwyr yn ddiweddar. Rwyf gyda nifer o waith cwrs coleg i'w wneud, yn enwedig ar ôl fy asesiad cyntaf ac rwyf wedi bod yn gweithio'n galed gyda gwirfoddolwyr ar ddigwyddiadau gwahanol er enghraifft casglu hadau a chlirio eithin ar faesydd archaeolegol - fe wnai esbonio mwy am hyn yn y blog yma! Yn ystod yr wythnos yma cefais fy nghyfle gyntaf i weithio gyda chwynladdwyr. Roedd angen i un o'r caeau yn Henfaes ei chwistrellu gydag Glyphosate (yr cemegyn o fewn chwynladdwyr) oherwydd mae angen ei arddu yn nes yn y dyfodol. Y rheswm penderfynwyd ar ddefnyddio cemegion roedd dydym ni ddim eisiau'r chwyn tyfu yn ôl yn y dyfodol, yn enwedig os rydym yn penderfynu plannu coed ar y cae ac ehangu'r meithrinfa. Pan gweithio gyda chemegion fel Glyphosate, mae PPE yn hynod o bwysig er mwyn diogelu fy hun ac eraill. Yn yr achos yna, roedd y cae yng nghanol llwybrau i fywyd gwyllt fel ceffylau a cwningod ac felly...